ABSTRACT
Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19), şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2’nin neden olduğu pandemik bir enfeksiyondur. Hafif üst solunum yolu enfeksiyonu semptomlarından ölüme kadar giden farklı klinik seyri olabilmektedir. Kritik hastalarda organ fonksiyonlarının değerlendirilmesi prognozu tahmin etmeye yardımcı olabilir. Fizyolojik skorlama sistemleri yoğun bakıma (YB) kabul edilen hastaların tanımlanması, mortalite ve morbidite olasılıklarının belirlenmesi, tedavi uygulamalarının kalitesinin takibi gibi amaçlarla geliştirilmişlerdir. Akut fizyoloji ve kronik sağlık değerlendirmesi (APACHE) II ve ardışık organ yetmezliği değerlendirme (SOFA) skorları YB’de yaygın olarak kullanılmaktadır. APACHE II skoru çoklu organ yetmezliğini öngöremez. Bu nedenle çoklu organ fonksiyon bozukluğunu tanımlamak için SOFA skoru daha uygun bir seçenektir. Çalışmamızda YB yatış APACHE II ve SOFA skorlarının kritik COVID-19 hastalarında prognozu öngörmedeki etkinliğini değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, COVID-19 tanısı gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu testi ile doğrulanmış, ağır pnömoni kriterlerini taşıyan, invaziv mekanik ventilasyon uygulanan erişkin (>18 yaş) hastalar dahil edildi. Veriler retrospektif olarak tarandı. Hastalar yaşayan (Grup 1) ve ölen (Grup 2) olarak iki gruba ayrılarak YB yatış APACHE II ve SOFA skorları, demografik, klinik ve laboratuvar verileri karşılaştırıldı. Bulgular: Çalışmaya toplam 212 hasta dahil edildi. Demografik veriler iki grupta da benzerdi. APACHE II ve SOFA skorları arasında da fark saptanmadı (sırasıyla;p=0,393, p=0,957). Laboratuvar verilerinden YB yatış sırasındaki C-reaktif protein (CRP) değerleri Grup 2’de anlamlı olarak yüksekti (p=0,001). YB tedavileri döneminde Grup 2’de trakeal aspirat ve kan kültürlerinde üreme oranları da yüksekti (sırasıyla;p=0,023, p=0,034) (Tablo 1). Sonuç: Kritik hastalarda APACHE II, mortaliteyi öngördüğü kabul edilen bir skorlama sistemidir. Ancak mevcut bulgularımız sonucunda YB’ye kabul edilen COVID-19 tanılı hastalarda mortaliteyi öngörmede etkili olmadığını düşünmekteyiz. SOFA skoru da bu hastalarda ilk YB yatışta prognozu öngörmede etkili değildir, yatış sürecinde günlük olarak değerlendirilmesi uygun olacaktır. Çalışmamızda yüksek CRP ve sekonder enfeksiyonlar mortalite ile ilişkili idi. Klinik uygulamalarda rutinde kullanılan skorlama sistemleri COVID-19 hastalarında kullanılacak ise bu skorlara prognostik önemi olan belirteçlerin de eklenmesinin uygun olabileceğini düşünmekteyiz. (Turkish) [ FROM AUTHOR] Copyright of Turkish Journal of Intensive Care is the property of Galenos Yayinevi Tic. LTD. STI and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full . (Copyright applies to all s.)